ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW

z dnia 6 maja 1997 r.

w sprawie określenia warunków bezpieczeństwa osób przebywających w górach, pływających, kąpiących się i uprawiających sporty wodne.

(Dz. U. Nr 57, poz. 358)

Na podstawie art. 54 ust. 3 ustawy z dnia 18 stycznia 1996 r. o kulturze fizycznej (Dz. U. Nr 25, poz. 113 i Nr 137, poz. 639) zarządza się, co następuje:

Rozdział III

Warunki bezpieczeństwa osób pływających, kąpiących się i uprawiających sporty wodne

§ 7. 1. Do wykonywania zadań w zakresie bezpieczeństwa osób pływających, kąpiących się i uprawiających sporty wodne upoważnione są Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe (WOPR) oraz inne organizacje ratownicze, które wykonują obowiązki i uprawnienia WOPR za zgodą Prezesa Urzędu Kultury Fizycznej i Turystyki.

2. W czasie prowadzenia działalności ratowniczej i związanego z nią transportu lub działalności profilaktycznej WOPR współpracuje, a w miarę potrzeby może korzystać z pomocy, w szczególności:

1) publicznych zakładów opieki zdrowotnej,

2) jednostek podległych Ministrowi Obrony Narodowej oraz Ministrowi Spraw Wewnętrznych i Administracji,

3) administracji lasów państwowych oraz parków narodowych i krajobrazowych,

4) dyrektorów urzędów morskich,

5) przedsiębiorstwa państwowego Polskie Ratownictwo Okrętowe.

§ 8. 1. Kąpieliska mogą być zorganizowane lub prowizoryczne.

2. Kąpieliskiem zorganizowanym jest teren położony nad obszarem wodnym, z plażą, na stałe przystosowany do kąpieli, z wyznaczonymi i trwale oznakowanymi strefami kąpieli, wyposażony w urządzenia sanitarne oraz inne urządzenia, jak: pomosty, natryski i szatnie.

3. Kąpieliskiem prowizorycznym jest teren położony nad obszarem wodnym, z plażą, przystosowany do sezonowego wykorzystania, z miejscem do kąpieli prowizorycznie oznakowanym oraz wyposażony w urządzenia sanitarne.

4. Pływalnią jest obiekt wyposażony w sztuczny zbiornik wodny (basen) przeznaczony do kąpieli, mający trwałe brzegi i dno, zaopatrywany w wodę przepływową oraz mający urządzenia sanitarne, szatnie i natryski. Pływalnie mogą być kryte i odkryte.

5. Szczegółowe warunki korzystania z kąpieliska lub pływalni określa regulamin.

§ 9. 1. Kąpielisko należy zlokalizować tak, aby miało dogodnie ukształtowany brzeg i dno oraz dobre nasłonecznienie. Szybkość prądu wody w obrębie kąpieliska zlokalizowanego nad wodami bieżącymi nie powinna przekraczać 1 m/sek.

2. Kąpieliska mogą być urządzane nad obszarami wodnymi, których zanieczyszczenie nie przekracza dopuszczalnych norm ustalonych w odrębnych przepisach.

3. Zlokalizowanie kąpieliska wymaga pozytywnej opinii Wodnego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego oraz uzgodnienia z właściwym organem administracji samorządowej, inspektoratem żeglugi śródlądowej i organem Państwowej Inspekcji Sanitarnej, a lokalizacja kąpieliska nad wodami morskimi - ponadto z dyrektorem właściwego urzędu morskiego.

§ 10. 1. Zakazami kąpieli powinny być objęte obszary wodne, na których kąpiel jest niebezpieczna, a w szczególności położone przy śluzach, mostach, budowlach wodnych, portach, jak również szlaki żeglowne oraz wody o silnym zanieczyszczeniu i wirach.

2. Obszary wodne objęte zakazem kąpieli należy oznaczyć, w szczególności przy dojściach i dojazdach do obszaru wodnego, odpowiednimi znakami określającymi przyczynę zakazu.

3. Miejsce niebezpieczne położone na obszarze wodnym, na którym kąpiel jest dozwolona, oznacza się tablicą ostrzegawczą, określającą przyczynę niebezpieczeństwa.

4. Dzieci do lat 7 mogą korzystać z kąpieli wyłącznie pod opieką i nadzorem osób pełnoletnich.

§ 11. 1. Do kierowników ośrodków wypoczynkowych, sportowych, rekreacyjnych i turystycznych, położonych nad obszarami wodnymi, należy:

1) zagospodarowanie obszarów wodnych w celu umożliwienia kąpieli oraz określenie miejsc przeznaczonych do kąpieli dla osób nie umiejących pływać,

2) zapewnienie oznakowania wszystkich obszarów wodnych i miejsc, na których kąpiel jest niebezpieczna lub objętych zakazem kąpieli.

2. Dla ośrodków, o których mowa w ust. 1, położonych na terenach ze sobą sąsiadujących lub znajdujących się w pobliżu, może być urządzone kąpielisko wspólne.

§ 12. Do obowiązków kierowników kolonii, obozów i innych placówek wypoczynku dzieci i młodzieży, których uczestnicy korzystają z ogólnodostępnych kąpielisk i pływalni, należy:

1) zapoznanie uczestników z regulaminem danego kąpieliska lub pływalni oraz czuwanie nad jego ścisłym przestrzeganiem,

2) uzgodnienie z kierownikiem kąpieliska lub pływalni warunków i sposobu korzystania z kąpieliska lub pływalni zapewniających bezpieczeństwo uczestnikom.

§ 13. 1. Do obowiązków organizatorów imprez pływackich na wodach otwartych, z wyjątkiem maratonów pływackich, należy zapewnienie dyżuru:

1) lekarza oraz co najmniej dwóch ratowników,

2) co najmniej dwóch płetwonurków, jeżeli głębokość wody przekracza 4 m lub woda jest nieprzezroczysta.

2. Do obowiązków organizatorów maratonów pływackich na wodach otwartych należy:

1) zapewnienie podczas trwania imprezy obecności zespołu ratowniczego w składzie: lekarz, starszy ratownik i dwóch płetwonurków, przy czym zespół ten powinien przebywać w łodzi motorowej na trasie maratonu,

2) zapewnienie każdemu uczestnikowi maratonu asekuracji przez ratownika przebywającego w łodzi wiosłowej oznaczonej numerem odpowiadającym numerowi startowemu zawodnika.

3. Maratonem pływackim jest impreza pływacka polegająca na przepłynięciu odcinka przekraczającego 3 km.

§ 14. Do obowiązków kierownika szkolenia pływackiego na wodach otwartych należy zapewnienie:

1) obecności ratownika,

2) asekurujących łodzi wiosłowych lub motorowych - co najmniej jedna łódź na każde pięć osób.

§ 15. Ustala się następujące minimalne normy zatrudnienia ratowników:

1) w kąpieliskach śródlądowych na każde 100 m linii brzegowej - jeden ratownik od strony lądu i jeden ratownik od strony lustra wody,

2) na pływalniach dysponujących nieckami o długości do 25 m - jeden ratownik,

3) na pływalniach dysponujących nieckami o długości 25-50 m - dwóch ratowników,

4) na pływalniach dysponujących nieckami o długości powyżej 50 m - trzech ratowników,

5) w kąpieliskach nadmorskich - trzyosobowe zespoły ratowników na każde 100 m linii brzegowej.

§ 16. 1. Szczegółowe warunki bezpieczeństwa osób korzystających z kąpielisk i pływalni określa załącznik nr 4 do rozporządzenia.

2. Wzory znaków zakazu, ostrzegawczych i informacyjnych określa załącznik nr 5 do rozporządzenia.

3. Wykaz sprzętu medycznego, leków i artykułów sanitarnych, w które powinny być wyposażone pływalnie i kąpieliska, określa załącznik nr 6 do rozporządzenia.

§ 17. Zapewnienie bezpieczeństwa przez osoby fizyczne i prawne, prowadzące nad wodą działalność w dziedzinie kultury fizycznej, uprawiającym sporty wodne, a w szczególności: żeglarstwo, żeglarstwo lodowe, żeglarstwo motorowodne i narciarstwo wodne, wioślarstwo, kajakarstwo oraz lotniarstwo i paralotniarstwo holowane za statkami motorowymi, polega na:

1) zagospodarowaniu i eksploatacji przystani i sprzętu pływającego oraz użytkowaniu przyległych akwenów - zgodnie z wymogami bezpieczeństwa, ustalonymi w odrębnych przepisach,

2) zapewnieniu na przystani i akwenie, o którym mowa w pkt 1, warunków do udzielania pomocy osobom potrzebującym, w tym pomocy przedlekarskiej w nagłych wypadkach.

§ 18. 1. Skład załogi sprzętu pływającego ustala się, uwzględniając zasady dobrej praktyki i wymagania przepisów.

2. Jeżeli w składzie załogi sprzętu pływającego są dzieci do lat 14, powinna nim kierować osoba pełnoletnia.

3. Podczas zorganizowanych imprez dla dzieci przepisu ust. 2 nie stosuje się.

4. Szczegółowe zasady bezpieczeństwa osób biorących udział w imprezach żeglarskich określa załącznik nr 7 do rozporządzenia.

SZCZEGÓŁOWE WARUNKI BEZPIECZEŃSTWA OSÓB KORZYSTAJĄCYCH Z KĄPIELISK I PŁYWALNI

§ 1. 1. Warunki bezpieczeństwa osób korzystających z kąpielisk i pływalni zapewnia się w szczególności przez:

1) wyraźne oznaczenie granic kąpielisk i pływalni, w ramach których oznacza się granice miejsc do kąpieli, w tym strefy dla osób nie umiejących pływać,

2) dyżury wodnej służby ratowniczej oraz wyposażenie w sprzęt ratowniczy,

3) przygotowanie miejsc ratownikom w celu stałej obserwacji i kontroli osób kąpiących się, a w kąpieliskach - także korzystających ze sprzętu pływającego.

2. Na terenach kąpielisk poza warunkami, o których mowa w ust. 1, należy zapewnić informację o dopuszczalności lub zakazie kąpieli.

§ 2. 1. Informację, o której mowa w § 1 ust. 2, przekazuje się przez wywieszanie odpowiednich flag.

2. Ustala się następujące oznaczenia kolorów flag:

1) flaga biała - kąpiel dozwolona,

2) flaga czerwona - zakaz kąpieli.

3. Flagę czerwoną wywiesza się w czasie, w którym kąpielisko jest nieczynne, oraz w każdym wypadku, gdy:

1) temperatura wody wynosi poniżej 14°C,

2) widoczność jest ograniczona do 50 m,

3) szybkość wiatru przekracza 5 stopni w skali Beauforta,

4) występuje fala powyżej 70 cm, z pojawiającymi się pienistymi białymi grzywami,

5) występują silne prądy wsteczne.

§ 3. 1. Przy każdym kąpielisku i pływalni powinien być umieszczony na widocznym miejscu regulamin ustalony przez kierownika.

2. Regulamin powinien być umieszczony na tablicy o minimalnych wymiarach 120 cm x 70 cm, sporządzony literami wielkości nie mniejszej niż 1 cm.

§ 4. 1. Korzystanie z kąpieliska i pływalni może odbywać się w grupach zorganizowanych lub indywidualnie.

2. Przez grupę zorganizowaną rozumie się zespół osób uprawiających ćwiczenia ruchowe w wodzie pod nadzorem i kierunkiem instruktora, trenera, nauczyciela lub innej uprawnionej osoby.

§ 5. W celu stworzenia warunków bezpieczeństwa w kąpielisku zorganizowanym należy:

1) zapewnić stałą kontrolę przez ratowników lustra wody z brzegu i od strony wody (z łodzi ratunkowych lub stacjonarnych punktów ratowniczych na wodzie),

2) trwale oznaczyć strefy dla umiejących i nie umiejących pływać, a w szczególności:

a) strefy dla nie umiejących pływać o głębokości wody nie większej niż 120 cm - bojami (pławami) w kolorze żółtym, przy czym za bojami powinien znajdować się pas bezpieczeństwa o szerokości 5 m i głębokości nie przekraczającej 130 cm,

b) strefy dla umiejących pływać o głębokości wody do 4 m - bojami (pławami) w kolorze czerwonym, przy czym odległość ich od strefy dla nie umiejących pływać lub od linii brzegowej może w kierunku prostopadłym wynosić maksymalnie 50 m,

3) wydzielić brodzik dla dzieci w miejscu, w którym znajduje się piaszczyste i płaskie dno oraz woda o głębokości do 40 cm, przez oznaczenie bojami (pławami) oraz otoczenie siatką sięgającą do dna,

4) zapewnić bieżącą informację dotyczącą temperatury wody i powietrza oraz wysokości fali i siły wiatru,

5) wyposażyć kąpielisko w apteczkę i sprzęt medyczny pierwszej pomocy,

6) wyposażyć kąpielisko w sprzęt ratunkowy i pomocniczy oraz urządzenia sygnalizacyjne i ostrzegawcze (wzrokowe i słuchowe),

7) ustawić maszty wyposażone w komplet flag informacyjnych.

§ 6. Kąpielisko zorganizowane powinno być wyposażone w wieże obserwacyjne lub podwyższone pomosty dla ratowników oraz sieć łączności przewodowej lub radiowej (wewnętrznej i z możliwością bezpośredniego łączenia się z pogotowiem ratunkowym i najbliższą jednostką Policji).

§ 7. W celu stworzenia warunków bezpieczeństwa w kąpielisku prowizorycznym należy:

1) zapewnić stałą kontrolę przez ratowników lustra wody,

2) oznaczyć strefy dla umiejących i nie umiejących pływać,

3) wyposażyć kąpielisko w apteczkę i sprzęt medyczny pierwszej pomocy,

4) wyposażyć kąpielisko w sprzęt ratunkowy i pomocniczy,

5) ustawić maszty wyposażone w komplet flag informacyjnych.

§ 8. 1. W celu stworzenia warunków bezpieczeństwa na pływalni należy zapewnić:

1) stałą obserwację przez ratownika (ratowników) lustra wody oraz osób znajdujących się na terenie obiektu,

2) oznaczenie głębokości wody w sposób trwały i widoczny,

3) wyposażenie pływalni w apteczkę i sprzęt medyczny pierwszej pomocy,

4) wyposażenie pływalni w sprzęt ratunkowy,

5) trwałe ogrodzenie pływalni odkrytej,

6) bezpośrednią łączność telefoniczną z pogotowiem ratunkowym i najbliższą jednostką Policji,

7) zamykanie pływalni w określonych godzinach, w których nie pracuje służba ratownicza.

2. W zajęciach prowadzonych w zorganizowanych grupach na jedną osobę prowadzącą zajęcia nie może przypadać więcej niż 15 uczestników.

§ 9. Do podstawowych obowiązków ratowników należy:

1) stałe obserwowanie obszaru kąpieliska i niezwłoczne reagowanie na każdy sygnał wzywania pomocy oraz podejmowanie akcji ratowniczej,

2) kontrola stanu urządzeń oraz sprzętu, które zapewniają bezpieczeństwo osób kąpiących się,

3) kontrola stref dla umiejących i nie umiejących pływać,

4) wywieszanie na maszcie odpowiedniego koloru flag informacyjnych,

5) sygnalizowanie, za pomocą urządzeń alarmowych, przekroczeń obowiązującego regulaminu (np. granicy strefy dla umiejących pływać), a w kąpieliskach także nadchodzącej burzy,

6) reagowanie na wszelkie wypadki naruszania regulaminu obowiązującego na terenie kąpieliska lub pływalni,

7) wpisywanie na tablicy informacyjnej temperatury wody, powietrza oraz innych aktualnych informacji (np. dotyczących nagłych zmian warunków atmosferycznych),

8) codzienne kontrolowanie głębokości wody przed otwarciem kąpieliska, a w razie potrzeby - przesunięcie miejsca kąpieli lub czasowe wyłączenie określonych obszarów kąpieliska z używalności,

9) oczyszczenie powierzchni i dna obszaru przeznaczonego do kąpieli z wszelkich przedmiotów mogących spowodować skaleczenie lub inny nieszczęśliwy wypadek,

10) bieżące prowadzenie dziennika pracy.

§ 10. 1. Kąpielisko zorganizowane powinno być wyposażone w następujący sprzęt ratunkowy i pomocniczy oraz urządzenia sygnalizacyjne i ostrzegawcze:

1) łodzie ratunkowe:

a) motorowe - jedna na każde 400 m linii brzegowej,

b) wiosłowe - jedna na każde 100 m linii brzegowej,

2) koła ratunkowe z linką lub pasy ratownicze - jedno na 50 m linii brzegowej, zawieszone na słupkach w pobliżu lustra wody,

3) bosaki ratunkowe,

4) liny asekuracyjne z kołowrotkiem o długości minimum 80 m na każdym stanowisku ratowniczym (na kąpieliskach morskich - jedna na każde 100 m linii brzegowej),

5) tuby słuchowe lub elektroakustyczne na wszystkich stanowiskach ratunkowych od strony lądu i wody,

6) tablice zawierające aktualne informacje o temperaturze wody i powietrza, sile wiatru oraz wysokości fali,

7) sygnalizację alarmową,

8) środki łączności między stanowiskami ratunkowymi - przewodowe lub radiowe,

9) rzutki ratunkowe,

10) sprzęt do nurkowania,

11) lornetki,

12) nosze ratunkowe.

2. W kąpielisku zorganizowanym powinno znajdować się także pomieszczenie na sprzęt ratunkowy, pomocniczy i osobisty ratowników, jedno na 200 m linii brzegowej.

§ 11. Kąpielisko prowizoryczne powinno być wyposażone w następujący sprzęt ratunkowy i pomocniczy:

1) łodzie wiosłowe - jedna na 100 m linii brzegowej,

2) koła ratunkowe z linką lub pasy ratownicze - jedno na 50 m linii brzegowej,

3) linę asekuracyjną o długości minimum 80 m,

4) słuchowy sygnał alarmowy,

5) rzutki ratunkowe,

6) lornetkę,

7) bosaki ratunkowe.

§ 12. Pływalnia powinna być wyposażona w następujący sprzęt ratunkowy i pomocniczy:

1) koła ratunkowe z linką lub pasy ratownicze - dwa na pływalniach o długości do 50 m i cztery na pływalniach o długości powyżej 50 m,

2) żerdzie o długości co najmniej 4 m - dwie na pływalniach o długości powyżej do 50 m oraz cztery na pływalniach o długości powyżej 50 m.

§ 13. Łodzie ratunkowe powinny być trwale oznakowane na burtach oraz mieć następujące wyposażenie:

1) koło ratunkowe z linką, a także pasy ratunkowe,

2) rzutkę ratunkową,

3) zaburtową linkę ratunkową,

4) tubę głosową lub elektroakustyczną,

5) kotwicę na łańcuchu lub linę kotwiczną,

6) sprzęt medyczny pierwszej pomocy.

§ 14. Stanowisko ratownicze powinno być wyposażone w:

1) sprzęt do nurkowania (płetwy, maska, fajka),

2) lornetkę,

3) radiotelefon,

4) rzutkę ratunkową,

5) sprzęt medyczny pierwszej pomocy.

§ 15. Regulamin kąpieliska i pływalni powinien w szczególności:

1) określać nazwę i adres jednostki organizacyjnej prowadzącej kąpielisko lub pływalnię,

2) przewidywać zakaz wstępu osobom, których stan wskazuje na spożycie alkoholu, zakaz sprzedaży, podawania, wnoszenia i spożywania napojów alkoholowych,

3) postanawiać, że:

a) dzieci do lat 7 mogą przebywać na terenie kąpieliska lub pływalni oraz kąpać się wyłącznie pod opieką osób pełnoletnich,

b) zajęcia na pływalni krytej odbywają się grupowo według ustalonego rozkładu zajęć,

c) grupa pływająca na pływalni krytej nie może liczyć więcej niż 15 uczestników na jedną osobę prowadzącą zajęcia,

d) zajęcia na pływalni krytej mogą odbywać się tylko w obecności instruktorów pływania i ratowników,

e) osoby naruszające porządek publiczny lub przepisy regulaminu będą usuwane z terenu kąpieliska lub pływalni,

f) wszystkie osoby znajdujące się na terenie kąpieliska lub pływalni są obowiązane podporządkować się nakazom ratowników pełniących dyżur.

Załącznik nr 6

WYKAZ SPRZĘTU MEDYCZNEGO, LEKÓW I ARTYKUŁÓW SANITARNYCH, W KTÓRE POWINNY BYĆ WYPOSAŻONE PŁYWALNIE I KĄPIELISKA